انواع صاعقه گیر
انواع صاعقه گیر ها وجود دارد که برای محافظت از ساختمان‌ها، سیستم‌های الکترونیکی و تاسیسات در برابر آسیب‌های ناشی از صاعقه طراحی شده‌اند. این دستگاه‌ها با انحراف جریان صاعقه به زمین، از بروز خسارت جلوگیری می‌کنند. در این مقاله، به بررسی انواع صاعقهگیرها و روش عملکرد آن‌ها می‌پردازیم.
1. صاعقه‌گیر فرانکلین: یکی از انواع صاعقه گیر که به نام میله صاعقه‌گیر نیز شناخته می‌شود، ابتدایی‌ترین نوع صاعقه‌گیر است. این دستگاه از یک میله فلزی تشکیل شده است که بر روی بلندترین نقطه ساختمان نصب می‌شود و به وسیله یک کابل ارتباطی به زمین متصل می‌شود. هنگامی که صاعقه به میله برخورد می‌کند، جریان صاعقه از طریق کابل به زمین منتقل شده و از ساختمان محافظت می‌شود.
2. صاعقه‌گیر جریان ضعیف (DAS):صاعقه‌گیرهای جریان ضعیف، معروف به سیستم‌های انحراف صاعقه (DAS)، با ایجاد یک میدان الکتریکی پیش از وقوع صاعقه عمل می‌کنند. این سیستم‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که می‌توانند احتمال برخورد صاعقه را به میله صاعقه‌گیر افزایش دهند و جریان صاعقه را به زمین هدایت کنند.
3. صاعقه‌گیر انتشاری:صاعقه‌گیرهای انتشاری از یک شبکه پیچیده تشکیل شده‌اند که شامل چندین میله فلزی است که در نقاط مختلف ساختمان نصب می‌شوند. این میله‌ها به یک سیستم ارتباطی متصل هستند که جریان صاعقه را در سطح گسترده‌ای توزیع و به زمین منتقل می‌کند. این نوع صاعقه‌گیر برای ساختمان‌های بزرگ یا سازه‌هایی با سطوح پوششی گسترده مناسب است.
4. صاعقه‌گیر الکترونیکی:یکی دیگر از انواع صاعقه گیر صاعقه‌گیرهای الکترونیکی از تکنولوژی پیشرفته برای محافظت از سازه‌ها در برابر صاعقه استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها، که گاهی اوقات به عنوان صاعقه‌گیرهای فعال شناخته می‌شوند، شامل یک جزء الکترونیکی هستند که توانایی تشخیص شرایط پیش از بروز صاعقه را دارد. آن‌ها با ایجاد یک مسیر از پیش تعیین شده برای جریان صاعقه، احتمال برخورد آن به سازه را کاهش می‌دهند. این تکنولوژی اغلب برای محافظت از تجهیزات حساس و ارزشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5. صاعقه‌گیرهای سیستمی یا مشبکاین: نوعی از صاعقهگیرها از یک شبکه یا مشبک فلزی تشکیل شده‌اند که بر روی پشت بام ساختمان‌ها نصب می‌شود. این شبکه با ایجاد یک سطح فلزی گسترده، عملکردی شبیه به چتر محافظ در برابر صاعقه دارد. جریان صاعقه به سادگی در این شبکه توزیع و به طور امن به زمین هدایت می‌شود. این روش برای محافظت از ساختمان‌های با پوشش بزرگ و مناطق باز مناسب است.
روش عملکردتمامی انواع صاعقهگیرها با هدف ایجاد یک مسیر امن برای جریان صاعقه به زمین عمل می‌کنند. اصل کار آن‌ها بر پایه اصول فیزیک و الکترومغناطیس استوار است. مهم‌ترین جنبه در عملکرد صاعقهگیرها، طراحی و نصب صحیح آن‌ها است. نصب نادرست یا استفاده از مواد نامناسب می‌تواند باعث شود که این سیستم‌ها نتوانند به طور موثر عمل کنند. علاوه بر این، باید توجه داشت که سیستم ارتباطی صاعقهگیرها به طور مرتب باید بررسی و نگهداری شود تا اطمینان حاصل شود که در زمان نیاز قابلیت عملکرد دارند.
در نهایت، انتخاب نوع صاعقه‌گیر باید بر اساس شرایط خاص هر ساختمان یا منطقه صاعقه خیز متفاوت است و باید شرایط مختلفی را بررسی نمود.